Κείμενο Διαβούλευσης στο νομοσχέδιο 'Περί προώθησης της ανακύκλωσης'

Στις 4/12/2020 έληξε η δημόσια διαβούλευση για το νομοσχέδιο που καθιερώνει την καύση ως βασική μέθοδο διαχείρισης απορριμμάτων στη χώρα. Η Συνέλευση κατά της Καύσης Σκουπιδιών πήρε θέση αναρτώντας το παρακάτω κείμενο:

<<Ως ενεργοί πολίτες του Βόλου δραττόμαστε της ευκαιρίας που μας δίνεται μέσω της δημόσιας διαβούλευσης, για να τοποθετηθούμε όπως δικαιούμαστε επί του παρόντος νομοσχεδίου που πλήττει άμεσα την ποιότητα της ζωής μας.

Το νομοσχέδιο αυτό βρίθει από ανακρίβειες, αυτοαναιρετικές και ανέφικτες προτάσεις, που σκοπό έχουν να αποπροσανατολίσουν την κοινή γνώμη. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της προοπτικής που εκφράζεται, να επιτευχθεί ανακύκλωση σε ποσοστό 50% μέχρι το τέλος του 2020, δηλαδή σε λιγότερο από ένα μήνα, τη στιγμή που το ενδεικτικό ποσοστό των απορριμμάτων που ανακυκλώνονται δεν υπερβαίνει το 10%. Το υπόλοιπο θα προορίζεται για καύση. Πώς μπορούμε συνεπώς να κάνουμε λόγο για προώθηση της ανακύκλωσης, όταν το μεγαλύτερο ποσοστό των απορριμμάτων θα καταλήγει σε μονάδες καύσης και σε τσιμεντοβιομηχανίες μέσω μιας διαδικασίας που θα κοστολογείται πολύ ακριβότερα από ότι αν γινόταν πραγματική οικολογική διαχείριση των υλικών;

Τα απορρίμματά μας είναι ωφέλιμοι πόροι. Αυτή τη στιγμή οι πόροι αυτοί λόγω της αποτυχίας εφαρμογής από το κράτος μίας οικολογικής διαχείρισης απορριμμάτων ρυπαίνουν το περιβάλλον με την πεπαλαιωμένη «υγειονομική» ταφή τους, ή καίγονται στις καμίνους των τσιμεντοβιομηχανιών προκαλώντας μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στην υγεία των πολιτών καθώς και σε όσους καταναλώνουν γεωργικά και κτηνοτροφικά προϊόντα αυτών των περιοχών (Βόλος, Μηλάκι και Αλιβέρι Ευβοίας, Ασπρόπυργος, Ελευσίνα, Καμάρι Βοιωτίας).

Με το νέο νομοσχέδιο η κατάσταση αυτή δυστυχώς επιδεινώνεται.

• Οι αποσπασματικές προβλέψεις σχετικά με την ανάκτηση (επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση κτλ) καθιστούν τις διαδικασίες από αναποτελεσματικές έως μη εφαρμόσιμες,

• Η αναποτελεσματικότητα έχει συνέπεια σε νησιωτικές περιοχές, οι οποίες (για λόγους οικονομικών συμφερόντων των μεταφορέων όπως είναι γνωστό) δεν έχουν πρόσβαση σε σύστημα ανακύκλωσης, να συνεχίσουν να θάβουν (ανεξέλεγκτα πολλές φορές) τα απορρίμματά τους.

• Όλο το βάρος του νομοθετήματος σχετικά με την επαναχρησιμοποίηση ουσιαστικά πέφτει στον παραγωγό, ο οποίος σε πολλές περιπτώσεις έχει οικονομικό συμφέρον να συνεχίσει να επιβαρύνει το περιβάλλον και όχι να δημιουργήσει δίκτυο επαναχρησιμοποίησης.

• Βάζει τον οικονομικό παράγοντα ως καθοριστικό παράγοντα για τη διαδικασία της ανάκτησης, η οποία γνώμονα θα έπρεπε να έχει το υγειονομικό και περιβαλλοντικό συμφέρον της χώρας (στο Άρθρο 19, 3δ υλικά εξαιρούνται από την ανάκτηση εφόσον η χωριστή συλλογή έχει δυσανάλογο οικονομικό κόστος).

• Όλη η προδιαγεγραμμένη αποτυχία του συστήματος θα καταλήγει με αυτό το νομοθέτημα στην αποτέφρωση τόνων σκουπιδιών σε όλη την Ελλάδα. Οι πόροι αυτοί θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν με σημαντικά περιβαλλοντικά οφέλη, καθώς και οικονομικά οφέλη για τους δήμους και τους πολίτες. Επιλέγεται όμως έτσι να ωφελήσουν μόνο μεγάλες εταιρείες που θα αναλάβουν την κατασκευή των εργοστασίων και την καύση τους, ενώ θα αποβούν μοιραίοι για τους εργαζόμενους στις μονάδες και τους πολίτες των γύρω περιοχών. Επίσης θα έχουν σημαντικές οικονομικές συνέπειες για τις τοπικές κοινωνίες, αφού τα γεωργικά και κτηνοτροφικά προϊόντα αυτών θα καταστούν ακατάλληλα.

• Διατηρεί την καύση σε τσιμεντοβιομηχανίες και μάλιστα με πρόβλεψη της δικής σας κυβέρνησης, σύμφωνα με το ΕΣΔΑ 2020, στις τσιμεντοβιομηχανίες δίνεται άδεια να τριπλασιαστεί σχεδόν ο όγκος των σκουπιδιών που θα αποτεφρώνονται, και να προστεθεί η περιοχή του Δρεπάνου Αχαΐας στις περιοχές που θα πληγούν από την καύση. Αξιοσημείωτο είναι πως σε μεγάλο βαθμό οι τσιμεντοβιομηχανίες εισάγουν σκουπίδια από την Ιταλία, και αλλού. Εάν η καύση είναι όντως «πράσινος» τρόπος διαχείρισης γιατί η Ιταλία, η οποία χρησιμοποιεί καύση, εξάγει σκουπίδια; Είναι γεγονός πως υπάρχουν πληθώρα ποινικών υποθέσεων με Ιταλικές εταιρίες, οι οποίες καταδικάστηκαν για αποστολή παράνομων, τοξικών και νοσοκομειακών αποβλήτων προς άλλες χώρες (Γερμανία, Βουλγαρία, Ρουμανία) αναμεμειγμένα με άλλα σκουπίδια. Η Ελλάδα επιλέγοντας να έχει χαλαρό πλαίσιο ελέγχου, για το οποίο δε γίνεται καμία πρόσθετη μέριμνα στο νομοσχέδιο, δε μπορεί να αποκλείσει παρόμοιες περιπτώσεις, ούτε σε εισαγωγές σκουπιδιών ούτε και για απορρίμματα που προέρχονται από περιοχές εντός των συνόρων της.

Στον Βόλο οι πολίτες έχουμε δηλώσει επανειλημμένα την αντίθεσή μας στην καύση των σκουπιδιών. Έχουμε επιμορφωθεί, έχουμε διαμορφώσει εναλλακτική πρόταση, έχουν υπάρξει μαζικές κινητοποιήσεις, εκ των οποίων η πιο πρόσφατη κατέληξε σε άγρια καταστολή, και σκληρό ξυλοδαρμό διαδηλωτή ο οποίος κατέληξε ένα μήνα αργότερα, έχει διενεργηθεί δημοψήφισμα, και συνεχίζουν οι αγωνιώδεις υπενθυμίσεις επιστημόνων για τις επιπτώσεις της καύσης των σκουπιδιών σε άνθρωπο και περιβάλλον. Και όλα αυτά επειδή οι πολίτες καθημερινά ασφυκτιούν από την οσμή του καμένου πλαστικού και βλέπουν τους αγαπημένους τους να υποφέρουν από καρκίνο και αναπνευστικά προβλήματα, συνέπεια των τοξικών αερίων (διοξίνες, φουράνια, βαρέα μέταλλα).

Θεωρούμε ότι χρέος ενός Υπουργείου Περιβάλλοντος θα έπρεπε να είναι πράγματι η προστασία του περιβάλλοντος και των οργανισμών που ζουν σε αυτό, και όχι η οικονομική ή πολιτική κερδοσκοπία. Και θα επιμείνουμε μέχρι η φωνή μας να ακουστεί.

• Ζητάμε την πλήρη διαγραφή της πρότασης περί καύσης των απορριμμάτων.

• Ζητάμε να σταματήσει η καύση σε τσιμεντοβιομηχανίες.

• Ζητάμε να προβλεφθούν πραγματοποιήσιμες και ολοκληρωμένες διαδικασίες για περιορισμένη έως μηδενική παραγωγή απορριμμάτων, επαναχρησιμοποίηση, προώθηση της κομποστοποίησης και ανακύκλωση.

Η υγεία μας πάνω από τα κέρδη τους.

Λαϊκή Συνέλευση Πλατείας Ελευθερίας κατά της καύσης σκουπιδιών>>